Kesinleşmiş hükümlülüklere ilişkin kayıtlar, Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ndeki merkezi adli sicilde tutulmaktadır. Türk hukukunda kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbiri hükümlülüklerine ilişkin bilgilerin otomatik işleme tabi bir sistem kullanılarak toplanması, sınıflandırılması, değerlendirilmesi, korunması ve gerektiğinde en çabuk ve doğru biçimde ilgililere bildirilmesine ilişkin yöntem ve esasları belirleyen ilk yasa 1944 tarihli Adli Sicil Kanunudur. Daha sonra bunun yerini, 1990 tarihli Adli Sicil Kanunu almıştır. Bu yasa da 2005 yılında 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu ile yürürlükten kaldırılmıştır.

5352 sayılı Yasa’ya göre Yasa’da gösterilen mahkumiyet kararları önce Adli Sicil’ e kaydedilmekte, daha sonra koşulları gerçekleştiğinde arşive aktarılmaktadır. Adli sicilde kayıt altına alınacak olan mahkumiyet kararları şunlardır:

Türk vatandaşları hakkında Türk mahkemeleri tarafından verilen kesinleşmiş mahkumiyet kararları,
Türk vatandaşları hakkında yabancı ülke mahkemeleri tarafından verilen kesinleşmiş mahkumiyet kararları,
Türk vatandaşları hakkında yabancı ülke mahkemeleri tarafından verilen ve Türk Hukukuna göre tanınan mahkumiyet kararları,
Türkiye’de suç işlemiş olan yabancıların kayıtları.

Adli Sicil Kanunun 11. maddesi gereğince adli sicil ve arşiv bilgileri gizli olup bu bilgiler görevlilerce açıklanamaz ve verilen kişi, kurum ve kuruluşlarca veriliş amacı dışında kullanılamaz. Kişisel veri niteliğinde olan bu bilgileri açıklamak ve veriliş amacı dışında kullanmak 5237 sayılı TCK’nın 136.maddesi uyarınca suçtur.

Adli Sicil Kaydı Nasıl Okunur?

Adli sicil kayıtları okunması noktasında; ilgili mahkumiyet hükmünün kesinleşme tarihi, kanun sayısı ve suç maddesi şeklinde kaydedilmektedir.

Örneğin 5237 SY 157. 03.02.2000 şeklinde bir adli sicil kaydı, şahsın Türk Ceza Kanunun 157. maddesinde düzenleme alanı bulan dolandırıcılık suçundan 3 şubat 2000 tarihinde kesinleşmiş ceza aldığını ifade etmektedir.

Adli sicildeki kayıtlar şu hallerde arşiv kaydına alınmaktadır:

Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanmış olması,
Ceza mahkumiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık halinin bulunması,
Ceza zamanaşımının dolmuş olması,
Genel af ilan edilmiş olması

Adli sicil kaydının arşive alınması için talepte bulunulması zorunlu değildir. Adli sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce resen arşiv kaydına alınmaktadır. Ancak şartlar sağlandığı durumda ilgililerin talepte bulunması yapılması gereken işlemleri hızlandırabilmektedir.

Kural olarak mahkumiyet kararlarının, cezanın infazı tamamlanıncaya kadar adli sicil kayıtlarında; infaz tamamlandıktan sonra arşivde saklandığını söylemek mümkündür. Adli sicil kayıtları şu hallerde ise arşiv kaydına alınmadan tamamen silinebilmektedir:

İlgilinin ölmesi,
Anayasa m. 76 ile TCK dışındaki yasalarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkumiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren,
Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla on beş yıl geçmiş olması,
Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmiş olması,
Diğer mahkumiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmiş olması şartları kapsamında adli sicil kayıtlarının sildirme mümkündür.

Ayrıca adli sicil ve arşiv kayıtları, eylemin suç olmaktan çıkarılması halinde talep aranmaksızın tamamen silinmektedir. Kanun yararına bozma veya yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilen beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının kesinleşmesi durumunda da kayıtlar tamamen silinir.

İnfazını tamamladığınız bir ceza veya güvenlik tedbirinin hala adli sicil kaydınızda yer alması söz konusuysa tarafımızla iletişime geçip adli sicil kaydınızın silinmesi için hizmetlerimizden faydalanabilirsiniz.

Kaynakça: https://adlisicil.org/