Trafik Kazası Tazminatları Nelerdir ?

Maddi hasarlı bir trafik kazası neticesinde mağdur araç sahibinin hangi tazminat haklarına sahip olduğu, bu tazminat haklarının türleri ve tazmin şekilleri bu makalemizin konusunu oluşturmaktadır.

Trafik kazası tazminatları, kazaya karışan kişilerin uğradığı zararları telafi etmek amacıyla Türk Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu kapsamında düzenlenen yasal haklardır. Kazadan sonra atılması gereken hukuki adımların doğru ve zamanında olması, tazminat miktarınızı doğrudan etkiler. Bu yazımızda trafik kazası sonrası talep edilebilecek tazminat türleri hakkında kapsamlı bilgi verecek, özellikle şu başlıkları ele alacağız. Ayrıca özet niteliğindeki video anlatımımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Hasar Onarım Bedeli Tazminatı

Hasar onarım bedeli tazminatı, ilk olarak değinmemiz gereken trafik kazası tazminatı türüdür. Araçta meydana gelen hasarın onarımı için yapılan tüm masraflar, hasar onarım bedeli kapsamında değerlendirilir. Bu tazminat, doğrudan kusurlu sürücünün zorunlu trafik sigortasından talep edilmektedir. Uygulamada genellikle aracın onarımıyla ilgilenen servis tarafından faturalandırma yapıldığı ve kusurlu aracın anlaşmalı olduğu zorunlu trafik sigortası tarafından bu bedelin doğrudan servise ödendiği görülmektedir. Süresinde servise yapılmayan ödemelerde mağdur araç sahibinin kusurlu aracın anlaşmalı olduğu zorunlu trafik sigortasına rücu hakkı bulunmaktadır. Bu trafik kazası tazminatı türünde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, araç onarımının mutlaka orijinal parçalarla yapılması zorunluluğudur. Orijinal parçalarla yapılmayan onarımlar bir sonraki başlığımızda ele alacağımız bir diğer trafik kazası tazminatı türü olan araç değer kaybı tazminatındaki bedelin artması anlamına gelebilecektir.

Araç Değer Kaybı Tazminatı

Araç değer kaybı tazminatı, açıklayacağımız trafik kazası tazminatlarından bir tanesi olup kaza neticesinde aracın ikinci el piyasa değerindeki düşüşü ifade etmektedir. Araç kaza sonrasında eksiksiz bir şekilde onarılsa bile, aracın kazadan önceki piyasa değeri ile kaza sonrası piyasa değeri arasındaki fark araç değer kaybı olarak tanımlanır.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Nasıl Talep Edilir ?

Araç değer kaybı tazminatı, kusurlu tarafın sigorta şirketinden kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde talep edilebilir. Ancak doğru eksper raporu ve delillerle desteklenmeyen başvuruların sigorta şirketleri tarafından sıklıkla reddedildiği görülmektedir. Ayrıca değer kaybı tazminatı talepleri mutlaka yazılı olarak yapılmalıdır. Usulüne uygun ve güçlü delillerle desteklenmiş yazılı olarak yapılan araç değer kaybı tazminatı taleplerinin sigorta şirketleri tarafından reddedilmesi veya 15 gün içinde ödemesinin yapılmaması durumunda mağdur araç sahiplerinin yasal yollara başvuru hakkı bulunmaktadır.

Kardan Mahrumiyet Tazminatı

Kardan mahrumiyet tazminatı, trafik kazası tazminatlarından bir diğer tür olup yalnızca ticari araçların mağdur araç konumunda olduğu kazalarda, aracın hasar onarım sürecinde çalışmaması nedeniyle yaşanan gelir kaybının tazminini ifade etmektedir. Özellikle taksi, minibüs, servis aracı gibi gelir getiren araçlar ve bunların bağlı olduğu işletmeler için bu trafik kazası tazminatı kritik önemdedir. Başta da ifade ettiğimiz üzere bu trafik kazası tazminatı türü yalnızca ticari araçlara özgüdür. Hususi nitelikteki araçlar için benzer trafik kazası tazminatı araç mahrumiyet tazminatı olarak ele alınmaktadır.

Araç Mahrumiyet Tazminatı

Araç mahrumiyet tazminatı bir üst başlığımızda ele aldığımız trafik kazası tazminatı türüyle benzerlik göstermekte olup burada, mağdur aracın ticari nitelikte bir araç olması şartı bulunmamaktadır. Trafik kazası neticesinde hususi bir araç mağdur konumdaysa, bu aracın hasar onarım sürecinde kullanılamaması sebebiyle başka bir araç kiralanması veya onarımdaki aracın kiralık araç piyasasındaki değeri üzerinden hesaplama yapılarak uğranılan zarar tazmin edilebilmektedir.

Bedensel Zararlar Yönünden Maddi Tazminatlar

Trafik kazası neticesinde meydana gelen bedensel zarar nedeniyle yaralanan kişi, hastanede tedavi masrafları, iş gücü kaybı (çalışamama süresi), sürekli maluliyet gibi nedenlerle kusurlu araç sahibinden ve sürücüsünden maddi tazminat talep edebilir. Bu tazminat kişinin sağlık giderlerini, iş gücündeki azalmayı ve gelecek kazanç kaybını kapsar.

Manevi Tazminat

Kazada yaralanan veya yakınını kaybeden kişiler, yaşadıkları acı, elem ve psikolojik çöküntü nedeniyle kusurlu araç sürücüsünden ve ruhsat sahibinden manevi tazminat talep edebilirler. Bu tazminatın miktarı olayın ağırlığına, kusur oranına ve mağdurun psikolojik durumuna göre belirlenir. Ölümle sonuçlanan kazalarda, ölenin mirasçıları (üstsoy; anne, baba ve altsoy; eş, çocuk gibi yakınlar) bu hakka sahiptir.

Destekten Yoksun Kalma Tazminatı

Trafik kazasında bir kişinin hayatını kaybetmesi durumunda, onun maddi desteğiyle yaşamını sürdüren kişiler (örneğin eşi, çocukları, anne-babası) destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilir. Bu, ölen kişinin gelecekte sağlayacağı maddi katkının hesaplanıp yakınlarına ödenmesini içeren trafik kazası tazminatı türüdür.

Geçici İş Göremezlik Tazminatı

Kazada yaralanan kişi, geçici olarak çalışamaz hale gelmişse, bu süre boyunca çalışamadığı için gelir kaybına uğrar. Bu da trafik kazası tazminatlarından bir diğeri olan geçici iş göremezlik tazminatı kapsamında değerlendirilir. SGK kayıtları ve hastane raporları ile desteklenerek hesaplama yapılır.

Kalıcı İş Göremezlik (Sürekli Maluliyet) Tazminatı

Trafik kazasında kalıcı bir sakatlık durumu oluşmuşsa (örneğin uzuv kaybı, görme kaybı, felç vb.), mağdur kişi kalıcı iş göremezlik tazminatı talep edebilir. Bu tazminat, kişinin artık tam kapasiteyle çalışamayacağı dikkate alınarak uzman bilirkişilerce yaşam boyu kazanç kaybı üzerinden hesaplanır.

Trafik Kazası Tazminatlarında Görevli Mahkeme

Trafik kazası tazminatlarında görevli mahkeme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca trafik kazasının taraflarına göre belirlenmektedir. Kazaya karışan araç hususi kullanımda şahıs aracıysa görevli mahkemeler Asliye Hukuk Mahkemeleri, ticari nitelikte araç söz konusu ise Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Ayrıca adli yargı sürecine kıyasen daha kısa süren Sigorta Tahkim Komisyonlarına da trafik kazası tazminatları yönünden başvuru yapabilmek mümkündür.

Trafik Kazası Tazminatlarında Yetkili Mahkeme

Trafik kazası hukuken haksız fiil niteliğinde olduğundan trafik kazası tazminatlarında yetkili mahkeme haksız fiilin işlendiği yer ya da mağdurun yerleşim yeri mahkemesidir.

Bir trafik kazası mağduruysanız, haklarınızı bilmek ve zamanında harekete geçmek en önemli adımdır.
Makalede anlatılan trafik kazası tazminatlarından talep hakkınız olabilir. Ancak mahkemeler veya sigorta şirketleri, usul eksikliği ya da teknik detaylar nedeniyle taleplerinizi reddedebilir.

Tazminat sürecinde uzman bir avukattan hukuki destek almak, hem sürecin sağlıklı ilerlemesini sağlar hem de alabileceğiniz en yüksek tazminata ulaşmanızda kritik rol oynar.

Eğer siz de bir trafik kazası sonrası zararlarınızı telafi etmek ve hak kaybı yaşamamak istiyorsanız, uzman bir hukukçuyla iletişime geçmekten çekinmeyin. Detaylı değerlendirme ve danışmanlık için ofisimizle hemen iletişime geçebilirsiniz.

KAYNAKÇA: https://www.sigortatahkim.org/